Volgens mij zijn er een paar key takeaways die niet alleen voor start-ups en scale-ups relevant zijn maar ook voor reguliere bedrijven inspirerend kunnen zijn.
- Het hebben van een duidelijk toekomstverhaal is essentieel voor het richten van de (mensen in de) organisatie. Daarom is het relevant om je verhaal niet alleen buiten te vertellen maar vooral ook intern te vertellen. Het doorleven van de ‘why’ versterkt de betrokkenheid en het helpt met name om keuzes in het juiste perspectievenkader te plaatsen. Als je heel goed weet waarom je doet wat je doet dan zijn sommige vragen geen vragen. Een ondernemer heeft erg de neiging om voor de troepen uit te lopen. Daarmee kan het verhaal buiten en binnen (te) ver uit elkaar gaan lopen. Dit leidt tot onduidelijkheid over te maken keuzes in de ontwikkeling van product/dienst of organisatie.
- De juiste mensen op de juiste plek op het juiste moment. Iedereen weet dat je moet streven naar de juiste mensen op de juiste plek. Echter in een start-up & scale-up gaat het ook over het juiste moment. Vanwege de snelle groei en ontwikkeling moet je eigenlijk altijd zwaardere profielen inzetten dan je nu nodig hebt. Deze mensen moeten de groei niet alleen aankunnen maar vooral ook kunnen faciliteren. Dit leidt tot een vreemde tegenstelling in de bedrijfsvoering. De cultuur van een start-up is zeer relevant voor het succes van het bedrijf. Maar om de boost in groei en snelheid te behouden moet je soms mensen sneller vervangen dan je normaal (in en niet start-up) zou doen. Dit kan haaks staan op de cultuur van saamhorigheid en broederschap die vaak start-ups kenmerkt. Elke fase vraagt om een andere competentieset.
- Goed nadenken over de rol van de ondernemer. De inhoudsdeskundige is niet altijd de juiste persoon om de organisatie te laten groeien. Een veelvoorkomende aanname is dat de founder degene is die het bedrijf moet vertegenwoordigen en moet aansturen. Hierin zit de misvatting dat de founder over de juiste competenties beschikt om van een start-up een scale-up te maken. Een start-up is vaak erg kennisintensief en dit komt altijd van de founder. Groeiende naar de scale-up fase neemt in verhouding de inhoudelijkheid af ten opzichte van de algemene managerial kunde die je moet hebben. Onderzoek wijst uit dat de ondernemer vaak de beperkende factor is in groei vanwege het gemis van de juiste managerial skills. Het op tijd de juiste mensen inzetten en je eigen rol kennen als founder is van levensbelang om de stap naar scale-up te kunnen zetten.
- Vooruit projecteren hoe de organisatie er uit ziet over twee, drie of vijf jaar. In het vooruit projecteren gaat het over drie thema’s.
Een: relevante kennis van de markt om de potentie scherp te hebben. Weet in welke markt je speelt of wilt spelen. Wat is de totale omvang van die markt in euro’s, wie is actief op de markt en wat is jouw onderscheidend vermogen. Welk marktaandeel kan reëel van jou zijn met een bijbehorende tijdslijn. Oftewel projecteer je omzet voor de komende vijf jaar.
Twee: het neerzetten van een structuur die schaalbaar is waarin je snelheid kunt aanpassen aan de snelheid van de groei. Wat heb je nodig aan resources om de geprojecteerde omzet te behalen. Mensen, partners, investeringen, etc. Wanneer besluit je om te investeren en dus kosten voor de baten uit te laten gaan en wanneer ga je eerst geld verdienen alvorens uit te geven. Dit inzicht is tevens zeer relevant voor eventuele investeerders. Een belangrijk advies in het FD verhaal is de outsourcing. Besteed zoveel mogelijk uit wat je zelf niet kunt. Het lijkt altijd duurder dan zelf doen maar tijdverlies en alle aandacht die het vraagt om het in huis te nemen weegt vaak niet op tegen de snelheid en kwaliteit van uitbestede diensten.
Drie: het neerzetten van een goede basis IT-infrastructuur is uitermate relevant. Om verantwoord te kunnen groeien moet je inzichten hebben over het functioneren van je eigen organisatie. Daarvoor heb je data nodig. Om betrouwbare data te krijgen moet je zorgen voor eenduidige processen en vastlegging. Dit lijkt soms te vroeg in het bestaan van een start-up maar het helpt enorm om houvast te verschaffen over de performance van je organisatie. Tevens geeft dit de nodige relevante stuurinformatie waarmee je als ondernemer weggaat van buikgevoel en toewerkt naar bewijsbare informatie. Het bijkomend effect is dat deze informatie geruststelling geeft aan investeerders.
- Focus, focus, focus. Als laatste een punt uit eigen ervaring van het werken in start-up en scale-up omgevingen. Houd focus op dat waar je in gelooft. Er komen honderden vragen en ideeën op je pad die je afleiden van je doel. Deze vragen en ideeën lijken vaak aantrekkelijk omdat er bijvoorbeeld een belofte van een opdracht achter schuilt. Echter het afwijken van je doel en het aanpassen van je dienst of product aan een enkele vraag vertraagd en verminderd vaak de schaalbaarheid van je oplossing. Pas als de mvp tot relevante omzet heeft geleid kun je overwegen om ideeën toe te gaan voegen. Tot die tijd leidt het alles en iedereen af.